Son zamanlarda, ev kedilerinin veya diyabetik kedilerin kum kapları dışına idrar yaptıklarına ve bunun önlenemediğine dair pek çok şikayet aldık. Bu nedenle, sizlere yardımcı olabilecek ip uçlarını içeren aşağıdaki yazıyı hazırladık. Konuyla ilgili olarak sormak istedikleriniz olursa, biz buradayız.
Kediler, doğaları gereği özgür davranışlar sergileyen canlılardır. Aslında son derece temiz ve titiz olmalarına rağmen, bazen normal temizlik davranışlarında sapmalar olabilir. Bu durumda kediyi suçlamak ve paniklemek yerine, nedeni bulmaya çalışmalıyız.
Her zaman kum kabını kullanan kedim idrarını etrafa yapmaya başladı.
Normal olarak bir kedinin kum kabının dışına yapması, kumuna ya da kum kabına tepki duymasından ileri gelir. Bu nedenle çeşitli yerlere yapabilir veya özellikle bir yeri tercih edebilir.
Aşırı ve düzensiz işeme
Kediniz çok su içiyor ve çok sık idrara çıkıyorsa, bu durum diyabetle ilgili olabilir.
Su ve çiş miktarının fazla olarak kabul edilebilmesi için ölçü (30 ml = 2 çorba kaşığı)
ne olmalıdır?
Çok su içme (Polydipsia/DP)
· Kedilerde içilen su miktarı günde 45 ml/kg’dan fazlaysa.
· Köpeklerde içilen su miktarı günde 90 ml/kg’dan fazlaysa.
Çok sık idrara çıkma (Polyuria/PU)
· >Kedilerde idrar çıkışı günde 40 ml/kg’dan fazlaysa.
· Köpeklerde idrar çıkışı günde 45 ml/kg’dan fazlaysa.
Bunu bir örnekle açıklarsak;
4.5 kg’lık normal bir kedinin günlük idrar çıkışının 180 ml veya daha az olması,
içtiği su miktarının ise yaklaşık olarak 202 ml veya daha az olması beklenir.
Yukarıdaki miktarlar, kediden kediye değişebileceği gibi, kedinin o günlerdeki beslenme tarzı veya başka nedenlerle de farklılık gösterebilir. Bu kısa süreli göstergeler, diyabet teşhisi için yeterli değildir ve mutlaka veteriner bulguları ile desteklenmesi gerekir.
Ancak diyabetik kedilerde (özellikle başlangıç aşamasında), kum kabı dışındaki yerlere idrar yapmak sık rastlanan bir durumdur. Bunun nedeni, kedinin kan şekerinin hala kontrol altına alınamamış olmasıdır. Bir başka neden de, idrarını tutmasını güçleştiren idrar yolu enfeksiyonu olabilir. Eczane veya medikal firmalardan temin edebileceğiniz idrar stripleriyle sık sık idrarda enfeksiyon kontrolü yapmalısınız.
Tedavinin yanısıra ne gibi tedbirler alınabilir?
Öncelikle kan şekerinin kontrol altına alınması ve enfeksiyon tedavisinin yanısıra, pek çok yöntem denenebilir.
- Kum kabı sayısını artırmak – Tek kediniz varsa ve çeşitli yerlere idrar yapıyorsa, birden fazla kum kabı kullanmalısınız. Özellikle tercih ettiği yerlere de, içinde temiz kum olan kaplar koyabilirsiniz.
- Birden fazla kedi için – Evinizdeki kedi sayısı birden fazla ise, her biri için ayrı odalarda birer adet kum kabı olmalı. Başlangıçta birbirlerinin kabını kullansalar da, sizin yönlendirmeniz ve kendi tercihleri ile bir süre sonra her biri kendi kabını bulacaktır.
Benim 4 kedim olduğundan ve eski evimizde alaturka tuvalet bulunmadığından, 8 yıl kum kullanmak zorunda kalmıştık. Ancak ev çok büyük olmadığından, büyük bir bebek küvetini kum kabı olarak onlara tahsis etmiştim. Sık sık (günde en az 2 kez) temizlememe rağmen, en küçük ve huysuz kedim Minnoş (15 yaşında) etrafa çiş yapmaya başladı. Kediler biraz da saf oluyorlar. Hem çiş yapıyor, hem de gelip haber veriyordu. Ne kızmak, ne okşamak kar etmedi. Kutuları 2’ye çıkarmam da mümkün değildi. Ben de kutuyu her sabah ve akşam dezenfekte etmeye, yakınından geçtikçe temizlemeye, mümkün olduğunca içinde temiz kum bulundurmaya dikkat ettim. Bir süre sonra, bu aşırı titizlenmelerimiz bitti ve diğer kardeşleri ile aynı kutuyu kullanmaya başladı.
Taşındıktan sonra ise, artık alaturka tuvaletimiz olduğundan, hemen onlara tahsis ettik ve 3 gün gibi kısa süreli bir alıştırmadan sonra tuvalete oturup, deliğe çiş yapmaya, etrafa koyduğum tuvalet kağıdını üstüne örtüp, su dökmem için haber vermeye başladılar. Ama Minnoş yine vaz geçti. Aklıma hemen ona ayrı bir köşe tahsis etmek geldi. Evdeki uzun saplı araba yıkama fırçasını tuvaletin bir köşesine koydum, ona da birkaç kez gösterdim. Sorunumuz bitti. Ama tuvalet hala hergün dezenfekte edilip, önünden geçtikçe su dökülüyor.
Gördüğünüz gibi, biraz zahmetle sorundan kurtulabiliyoruzJ.
- Marka değişikliği – Etrafa idrar yapmaya devam ediyorsa, kumunun türünü ve markasını değiştirin.
Şu anda çok moda olan silika kumlar, ne yazık ki kedilerimizin titiz doğasına uygun değildir. Bu kumu kullanan pek çok kedi sahibinden benzer şikayetler geliyor.
- Temiz kum – Kumu daima temiz tutun. Kediler kirli kum kabından nefret ederler. Hele de poliuria sorunu varken. Sıkıntılı durumlarından dolayı, kum kapları onlara daima kirli görünecektir. Bu nedenle hergün veya günde birkaç kez temizlemeniz gerekebilir. Bazı ailelerde kum temizliği problemdir. Vakit darlığı, hoşlanmama gibi nedenlerle hergün temizlenmeyen kum kapları yüzünden, kedilerde etrafa idrar yapma sorunu görülür.
- Yanlış kullandığı bölgelere, başka kum kapları koyun. Genişçe saksı altlarına yeterince kum koyarak, pek çok yere koyabilirsiniz.
- Yanlış kullandığı bölgelere, büyük hasta altı bezleri koyun. Bu bezlerin altları naylon olduğundan, zemine koku geçmeyecektir.
- Kum deodorantı veya deodorantlı kum deneyebilirsiniz. Ancak deodorantın fazla olması halinde de bu kumu reddedebilirler. Deodorantlar kimyasal içerdiğinden, alerjik reaksiyonları da tetikleyebilirler. O yüzden bu uygulamanın uzun süre sürdürülmemesinde yarar vardır.
- Koku hassasiyeti – Kediniz hep aynı yerlere idrarını yapmakta ısrar ediyorsa, bunu suçluların suç mahalline geri dönmelerine benzetebilirsiniz. Kedilerin koku alma duyusu bizlerden çok güçlü olduğundan, bizim hissedemediğimiz o kokuyu alacak ve aynı yere yapmaya çalışacaktır. Evlerimizde sıkça kullanılan çamaşır suları, kokuları bir süre için giderir gibi görünse de, kokuyu sabitlediğini unutmayın.
- Enzim bazlı temizleyiciler – Bu durumda enzim bazlı (kimyasal reaksiyonları hızlandıran bir madde) bir temizleyici kullanmalısınız. Hangi marka olursa olsun, enzim bazlı olmasına dikkat etmelisiniz. Bu tür malzemeler halılara zarar vermez ve yeni vakaları çabucak farketmenizi sağlar.
Ben internetten yaptığım araştırmada birkaç adres buldum. Siz de google’da arama kutusuna tırnak içinde “enzim bazlı” ya da “bio temizleyici” yazarsanız, pek çok adrese ulaşabilirsiniz.
- Halı – Eğer tercih ettiği yer bir halı ise, onu kaldırmalı, altındaki zemini de iyice temizlemelisiniz.
- Kan şekeri ve halı – Kedinizin şekeri kontrol altına alınamıyor ve durumu ciddiyse, bulunduğu mekandaki halıları kaldırmalı, onu halı olmayan bir yerde tutmalı ve her yeri tekrar tekrar temizlemelisiniz. Ancak bu durumun şekerin kontrol altına alınamamasından mı, yoksa o yerin tuvalet olarak tercih edilmesinden mi kaynaklandığını da bulmaya çalışmalısınız.
- Evde hazırlayabileceğiniz bir temizleyici tarifi:
-
- 2 lt’lik maden sodasının içinden ½ nescafe fincanı sodayı eksiltin/boşaltın.
- Yerine ½ fincan beyaz üzüm sirkesi koyun.
- Kedinizin idrar yaptığı bölgeyi bu sıvı ile iyice ıslatın.
- Bu solüsyonla ıslatılmış ve o bölgeyi kaplayacak büyüklükte bir havluyu üstüne örtün.
- Kokuyu içine çekmesi için havlunun üzerinde gezinin, kaldırın. Bir başka ıslatılmış havluyu örtün. İlk gün havluyu 2-3 kez değiştirin.
- Havluda ve yerde koku kalmayana dek bunu sürdürün.
- Temizlendiğine emin olduktan sonra da, bir süre daha aynı bölgeye büyük hasta altı bezlerine aynı solüsyondan dökerek bırakın.
- Biraz zahmetli olmakla birlikte, oldukça işe yarayan bir yöntemdir.
- Ödüllendirme – Kediyi bu alışkanlığından kurtarmak biraz zaman almakla birlikte, kendi kabını kullanmaya başladığı her defasında, onu ödüllendirmeyi unutmayın.
- Parfüm – Yanlış kullandığı yerlere, parfümlü malzemeler koyun. Yukarıda bahsedilen astıma dönüşebilen alerji ihtimali nedeniyle, bu işlemde çok dikkatli olunmalıdır.
- Kediler muz ve portakal kabuklarından nefret ederler. Yanlış kullandığı yerlere bunlardan koyun. Turunçgil kokulu parfüm ya da spreyler de aynı işi görebilir.
- Kum kabı kapaklı ise, kapağı çıkarın. Kapaklar, kokuyu dışarıya çıkartmazken, kedinizin sizden daha keskin olan koku alma duyusunu çok rahatsız edecek, bazı kedilerde ise kapalı yer fobisi yaratacaktır.
- Kutu derinse, daha alçak bir kutu ile değiştirin. Diyabetik kediler, arka bacaklarındaki güçsüzlük nedeniyle kutuya tırmanmaktan veya atlamaktan hoşlanmazlar. Bunun için, oldukça büyük çiçek saksılarının altlıkları çok işinize yarayacaktır. Hatta kumunu da az koyacağınızdan, daima temiz kalacaktır. Kabını değiştiremiyorsanız, kabına çıkmasını kolaylaştıracak bir rampa yapabilirsiniz.
- Hedefe yaklaştırmak – Temizlik, parfümleme vb. işlemlerle birlikte, kum kaplarını hergün biraz daha yaklaştırarak ve azaltarak, olması gereken yere doğru çekebilirsiniz.
Unutmayın. Kediniz, bir alışkanlık değişikliği gösteriyorsa, altında mutlaka yatan geçerli bir neden vardır!
Yararlanılan kaynak: www.felinediabetes.com
Görüntüleme sayısı: 6504
“Diyabetik Kedi” site yöneticisi
