Üniversiteden yakın bir arkadaşım, şirin evine ev arkadaşı almaya karar verdi ve şu anda iki büyük kulaklı kardeş kedi ile “seviyeli bir ev arkadaşlığı” var. Seviyeli derken gerçekten seviyeli. Yükseklik farkları var ilişkilerinde. Kendisini ziyarete gittiğimde sürekli dolaptan kafama atlayan kedilerin neden yükseklikten bu kadar keyif aldıklarını anlatmak, sanırım kedi davranışlarını açıklamakta yardımcı olacak hususlardan biri.
Dolaplar bizim için sadece dolap olabilir. Dolapların bizim için dolap olmaktan başka bir işlevi yoktur ancak kediler için bir dolabın üstü, vaat edilen topraklardır ve mutlaka ziyaret edilmelidir. Burada vakit
geçirilmelidir hatta. Peki bu garip kedi davranışının arkasında ne olabilir?
Arkadaşımın evindeki kedilerin (ve tabi ki sizin kedilerinizin) yüksekte takılmakla ilgili kanıtlanmış, oldukça uzun bir tarihi geçmişi vardır. Evlerimizdeki perdeleri arşınlayan veya dolapların üzerinde gezintiye çıkan ev arkadaşlarımızın ataları, avlanmadan önce bölgeye hâkim olmak ve hareketleri gözleyebilmek için ağaçlara tırmanırlardı. Bu ağaçlar, avcıya hem mükemmel bir hâkimiyet sağlar hem de avdan saklanmak için uygun ortamı oluşturur. Tabii ki, evlerimizde kedilerin avlamasına gerek olmadan ulaşabildikleri mamaları var veya sırtlanlardan kaçmalarını gerektirecek bir vahşi ortam yok ama hızlı ve acil çıkış noktaları oluşturmak için evlerimizde de yeterli tehditler olabilir: çocuklar, köpekler veya severken kedileri bunaltan misafirler.
Atalarından aldıkları genetik mirasın devamı olan yüksekte olma güdüsü, aynı zamanda kedilerde güvenlik hissi uyandırıyor ve bu nedenle kedileri terörize edebilecek unsurlar varsa, dikey alanların çokluğu kedinin rahatı için önem arz eder.
Arkadaşımın kedilerini gözlemlerken fark ettiğim bir başka şey de; dolabın üstüne çıkıp oradan etrafı seyreden kedinin sadece bir tanesi olmasıydı. Elbette patron yokken koltuğuna oturan bir ofis çalışanı her zaman vardır, bu yüzden baskın kedimiz dolap üzerinde gezinmek istemiyorsa, kardeşine hevesini almasını için izin verir. Yani aslında evin yüksek yerleri, birden fazla kediye ev sahipliği yapan evlerde yükseklik kediler arasında bir statü meselesidir. Büyük patron en yukarıdan izler…
Evet, kediler iç güdüsel olarak yüksekte olmayı çok severler ancak tırmanmanın da onların genetik mirası olduğunu unutmamak gerekir. Bu nedenle kedilere evinizin içinde tırmanmaları veya atletik hünerlerini gösterebilecekleri boş alanlar yaratmanız kedilerin psikolojileri için de oldukça önemlidir. Evinizin, kedilerinize boşluk oluşturmak için çok küçük olduğunuzu düşünüyorsanız, kendinizi kedilerinizin yerine koyun. Bütün gün minicik bir evde dikey alan olmadan ve sıkılmadan vakit geçirmeye çalışıyorsunuz. Sertifikalı bir kedi davranış danışmanı olan Katenna Jones, herkesin meşgul, mutlu ve sağlıklı kalması için evlerin kedilere özgü dikey alanlarla donatılması gerektiğini belirtiyor. “Kedilerin yaşadığı ve dikey alanları olmayan evler, çöp kutusu olmayan evlere benzer” diye ekliyor.
Bütün gece kafama atlayan kedileri düşününce, Katenna Jones’a katılmamak imkânsız. Yüksekten izlendiğinizi unutmayın ve hem sizin sağlıklı bir gece uykusu çekebilmeniz hem de onların akıl sağlığının sizinle test edilmemesi için kedilerinize dikey alanlar sağlamayı ihmal etmeyin.