PetMD Editoryal
Kediler küçük canlılardır ve genellikle diğer hayvanların hedefi olurlar. Bu da onları her türlü tehlikeye karşı savunmasız hale getirir. Kedisi olan herkes, özellikle evin dışında karşılaşılabilecek tehlikelerden korunmaya ihtiyacı olduğunu bilir. Bu güvenlik sorunu nedeniyle, kediler bir tehdit algıladıklarında saldırgan tepki verirler. Saldırganlık ayrıca korkudan, sağlık durumundan, genetik yatkınlıktan, çevresel bir değişimden veya bölgesini korumaktan da kaynaklanabilir. Ancak aşırı saldırgan davranış, bir kedi ie birlikte yaşamayı zorlaştırabilir.
Belirtiler
Agresif belirtilerin çoğuna, korkulu bir vücut pozisyonu, yüz ifadesi veya boyun eğme davranışları eşlik eder. Bazı kediler, köşeye sıkıştıklarında kaçamayacaklarını düşündüklerinde veya kışkırtıldıklarında, bu işaretleri sergiler. Kediler arasında yırtıcılık, bölgesellik ve korku, acı veya cezanın neden olduğu saldırılar dahil olmak üzere birkaç tür saldırganlık vardır. Bu tür korkuların yaygın görülen belirtileri şunlardır:
- Odaklanarak sabit bakma
- Takip
- Tıslama
- Vurma
- Birden üstüne atlama
- Dişlerin gösterilmesi
- Sırtın kavisli hali
- Kuyruğun dikleşmesi
- Kulakların geri çekilmesi
- İrileşmiş göz bebekleri
- Tüylerin dikilmesi
- Pençe ve dişler kullanılarak saldırma
- Bir bölgeye çenesini sürterek veya idrar püskürterek işaretleme
- Bedenini geri çekme (amaç: boynu ve göbeği gizlemek)
Bu tür yırtıcı davranışlar kedilerde çok güçlü olduğu için farklı bir tedavi gerektirir. Normal yırtıcı davranışlar, yaklaşık beş ila yedi haftalıkken başlar. Bazı av türlerini öldürmek için farklı beceriler kullanıldığından, avlanma davranışı anneden yavru kediye geçebilir. 14 haftaya kadar, bir kedinin çok iyi bir avcı olduğu görülebilir. İyi beslenen kediler, hiç yırtıcı olmayabilir veya avını öldürebilir ve kafasını koparabilir. Takip etmek ve avlanmak, kendi başının çaresine bakması gereken kedilerde daha yaygındır.
Gizlilik, sessizlik, konsantrasyon, sinsice sokulma, başın aşağı eğilmesi, kuyruk seğirmesi ve pençe gösterme duruşlarının tümü, yırtıcı davranışı karakterize eder. Kedi daha sonra saldırı hedefini pençeleri ve dişleriyle tutarak, yaylanıp avına hamle yapacaktır. Gruptaki yeni bir erkek, bir dişiyi kızgınlığa veya kızışmaya teşvik etmek için yavru kedileri öldürebilir. Bazen kedi ayak, el veya bebek gibi uygun olmayan şeylere “avlamak için saldırabilir”.
Nedenleri
Uygunsuz veya istenmeyen saldırganlık, birçok nedenden kaynaklanabilir. Örneğin bazı insanların ciddi ve huysuz eğilimleri olduğu gibi, kediler de saldırgan bir kişilikle doğabilir. Ayrıca, kedinin üç aylıktan önce insan teması olmamışsa veya diğer kedilerle sosyal etkileşimi yoksa nasıl davranacağını bilemeyebilir.
Kedi, evini başka kedilerle (veya hayvanlarla) paylaşıyorsa, sosyal grup içindeki hiyerarşisini ortaya koymaya çalışıyor olabilir. Bu davranış, özellikle kedi sosyal olgunluk yaşına (yaklaşık iki ila dört yaşında) ulaştığında ortaya çıkabilir. Yaş, davranışla ilgili çok önemli bir husustur (oyun saldırganlığı bir yavru kedi için önemli bir gelişim aşamasıdır). Doğal yırtıcı davranış, yaklaşık 10 ila 12 haftalıkken başlar ve doğru yönetirseniz, genellikle kendi kendine azalır.
Korku saldırganlığa da yol açabilir. Barınaklar, kafeste kalma veya aşırı kalabalık kedili ortam gibi sağlıksız ortamlarda travma geçiren kediler, zaman zaman agresif bir şekilde saldırırlar. Bu durum, özellikle hayvanlar veya insanlar tarafından istismar edildiyse (özellikle çocuklar tarafından) ortaya çıkabilir. Çünkü küçük çocuklar hayvanlara karşı hoyrat davranma eğilimindedir. Kediniz çocuklardan korktuysa, tüm çocuklara karşı agresif davranabilir.
“Normal” saldırganlık eylemleri, kedi “savunmada olma ihtiyacı” hissettiğinde de gerçekleşebilir. Bir anne, yavru kedilerini korumak için doğal olarak agresif olacaktır ve aynı şekilde baba kedi de aynısını yapabilir. Bazı kediler, kendilerine ait bir bölgeyi sahiplenir ve bu bölgedeki hakimiyetlerini fiziksel olarak da iddia ederler.
Kedinizin uygunsuz davranışına neden olabilecek başka neden yoksa ve yine de bir çözüm bulamadıysanız, tedavi edilmesi gereken altta yatan bir tıbbi durum olması ihtimaline karşı kedinizi veterinerinize götürmeniz gerekebilir. Bazen saldırganlık, kedinin acı çektiğini ve dokunulmak istemediğini veya öfkesini etkileyen bir hastalıktan muzdarip olduğunu da gösterebilir.
Teşhis
Teşhis genellikle baskınlık davranışı, çatışma saldırganlığı ve sosyal statü saldırganlığı gözlemlenerek yapılır. Bununla birlikte, davranışsal değişikliklere neden olabilecek ve saldırganlıkla karıştırılabilecek bazı tıbbi durumlar da vardır. Veteriner hekiminiz, herhangi bir davranış sorununu ele almadan önce bunları ekarte etmek isteyecektir:
- Nöbet
- Beyindeki bir hastalık
- Tiroid sorunu
- Adrenal bozukluk
- Böbrek bozukluğu
- Anemi
- Kurşun zehirlenmesi
- Hipertiroidizm
- Epilepsi
- Kuduz
Tedavi
Veteriner hekiminiz, kedinin davranışından sorumlu altta yatan bir hastalık tespit ederse, önce bunun tedavisi yapılacaktır. Altta yatan bir hastalık yoksa kedinizi yeniden eğitmeniz gerekir. Kedinizin davranışının deneyim veya yaşam tarzı tarafından yönlendirildiği tespit edilirse, davranış değişikliği teknikleri uygulanır. Unutmayın, patron sizsiniz ve kedinizdeki davranış değişikliğini başarabilmek için kendinizde yapmanız gereken tutum değişikliği, kalıcı bir değişiklik yaratacak ya da kedi eski davranışına geri dönecektir.
Bazı değişim eğitimleri şunlardır:
- Korkulu durumlardan kaçınılması
- Saldırgan davranışları kışkırtmaktan veya kışkırtmaktan kaçınılması
- Kedide kötü reaksiyon başlatacak durumların belirlenmesi
- İşaretlerin okumasının öğrenilmesi (örneğin kuyruk sallama, kulakların düzleşmesi, başın aşağıda durması, tıslama vb.)
- Agresif olduğunda kedinin yalnız bırakılması
- Kedi sakin olduğu durumlar belirlenerek, davranış değiştirme eğitimi verilmesi.
- İyi davranışın ödüllendirilmesi ve kötü davranışın cezalandırılması
- Saldırganlık belirtileri olduğunda, kedinin kucağınızdan atlamasına veya uzaklaşmasına izin verin ve davranışı değişene kadar onunla ilgilenmeyi reddedin.
- Kediler arasındaki saldırganlığı önlemek için alanlarını ayırın ve saldırgan olanı daha az keyifli bir alanda tutun
- Duyarsızlaştırma ve koşullandırmaya yardımcı olmak için tasma ve uzatma kullanın
- İstenilen davranışı teşvik etmek için tıklama eğitimi de düşünülebilir.
Davranış değişikliği için eğitim alırken, kızgınlık, can sıkıntısı ve dirençten kaçınmak için seansların kısa tutulması gerektiğini unutmayın. Herhangi bir fiziksel ceza uygulamamak çok önemlidir bu sorunu daha da kötüleştirecektir.
Siz ve veterineriniz, kedinizin kişiliğinin davranışın kökeni olduğu ve tamamen değiştirilemeyeceği sonucuna varırsanız, özellikle evcil hayvanlar için formüle edilmiş, ruh halini iyileştiren ilaçlardan birini vermeyi düşünebilirsiniz. Kediler için olan ilaçlar sınırlıdır ve kullanmaya karar verirseniz, olası olumsuz yan etkilere karşı tetikte olun. Aksi takdirde, aile üyeleriniz için yaptığınız gibi kedinizin kişiliğine uyum sağlamak, en iyi seçeneğiniz olabilir. Kedinizi korkulu durumlardan koruyarak, diğer hayvanları ve insanları kedinizin saldırma eğiliminden koruyabilirsiniz.
Kaynak: https://www.petmd.com/cat/conditions/behavioral/c_ct_aggression
“Diyabetik Kedi” site yöneticisi
