Jennifer Coates, DVM
Bir kedinin acı çektiğini anlamak, en uç durumlar dışında çok zordur. Binlerce yıllık doğal seçilim, kedileri ağrıyı maskelemede çok becerikli hale getirdi. Çünkü yakınlarda bir yırtıcı veya potansiyel bir eş varken, iyi durumda olmadığının belli olması olumsuz sonuçlara neden olur.
Kedimin Ağrısı Olup Olmadığını Nasıl Anlarım?
Kediler için ağrı, sadece “incindim” hissinden daha fazlasıdır ve sebep olabileceği genel rahatsızlığı da kapsar. Dünya Küçük Hayvan Birliği Global Ağrı Konseyi’nin tanımına göre:
“Ağrı, duyusal ve duygusal bileşenleri içeren karmaşık, çok boyutlu bir deneyimdir. Başka bir deyişle, ‘acı sadece nasıl hissettiği değil, nasıl hissettirdiği’ ile ilgilidir ve acı ile ilişkilendirdiğimiz, acıya neden olan o hoş olmayan duygudur”.
Bir evcil hayvan ebeveyni olarak, kedinizin acı çekip çekmediğini anlamanın kolay bir yolu olup olmadığını öğrenmek istemeniz çok doğaldır. Bir veteriner olarak ben de aynı şeyi isterim. Ancak keşke insanlardaki yüz ifadesinden anlaşılabildiği gibi, hastalarıma yardım etmek ve onları anlayabilmek için elimde bazı olanaklar olsaydı. “Tamam Frisky, bugün nasıl hissettiğini anlatmak için patinle yüzüne dokun” diyemeyiz. Bunun yerine, ağrıyı bulmak için kedinin davranışlarına bakmak zorundayız.
“Kedilerde Davranışsal Ağrı Belirtileri: Uzman Uzlaşması” adıyla yayınlanan bir makale, bu konuda bize biraz daha yardımcı olur. O halde uzmanların kedilerde ağrı belirtileri hakkında söylediklerine bir göz atalım.
Veteriner Paneli Konsensüsü: Kedilerde 25 Ağrı Belirtisi
Kedi tıbbı konusundaki bu panelde, ağrı artmadan veya şiddetlenmeden, kedinin ağrısını saptamanın en iyi yolunun, kedinin davranışındaki değişiklikleri saptamak olduğu konusunda 19 uluslararası veterinerlik uzmanı hemfikir olmuştur.
Aşağıda listelenen 25 ağrı belirtisinden herhangi biri, ağrıyı teşhis etmek için yeterlidir. Kedinizin potansiyel bir sorunu olması için bu ağrı belirtilerinin tümünü göstermesine gerek yoktur.
- Topallama
- Zıplama zorluğu
- Anormal yürüyüş
- Hareket etme isteksizliği
- Palpasyona tepki (dokunma)
- Geriye kaçma veya saklanma
- Kendini yalamama
- Daha az oynama
- İştah azalması
- Genel aktivite azalması
- İnsanlara daha az sürtünme
- Genel ruh hali değişikliği
- Mizaç değişikliği
- Kambur duruş
- Ayakta dururken, uzanırken veya yürürken ağırlık değiştirme
- Belirli bir vücut bölgesini sürekli yalama
- Başın aşağıda duruşu
- Şaşı bakış
- Beslenme davranışında değişiklik
- Parlak/ışıklı alanlardan kaçınma
- Hırıltı
- İnleme
- Kapalı Gözler
- İdrar yapmada zorlanma
- Kuyruk titretme
Kedinizin Davranış Değişikliklerini Her Zaman Veterinerinize Bildirin
Kedilerde görülen ağrı belirtilerinin listesi yararlı olsa da, bu bir yere kadardır. Veterineriniz, kedinizdeki bu değişikliklerin ağrıyla ilgili olup olmadığına karar verecek en doğru kişidir.
Örneğin yürüyüşü anormal olan bir kedi kesinlikle ağrı çekiyor olabilir ancak diğer ağrısız durumlar (örneğin nörolojik bozukluklar) da söz konusu olabilir. Veya genel ruh hali değişen bir kedi ağrı çekmeyebilir ancak hipertiroid gibi hormonal bir sorun olabilir.
Davranıştaki herhangi bir değişiklik, kedinizin sağlığı için önemli olabilir ve dikkate alınmalıdır. Bir veteriner olarak, bir kedinin davranış değişikliği için başka bir neden bulamadığım durumlarda, ben de acı çekerim. Böyle durumlarda, denenmiş ve doğrulanmış bir veteriner testine güvenirim: “tedaviye verdiği cevap”.
Hastama birkaç gün buprenorfin (en sevdiğim kedi ağrı kesicim) veya gabapentin veririm ve davranışları normale dönerse, artık suçlunun ağrı olduğuna emin olurum.
“Kedinizin acı çektiğini düşünüyorsanız, KEDİNİZE ASLA KENDİ AĞRI KESİCİ İLAÇLARINIZI VERMEYİN. Bu ilaçlar kedileri öldürebilir. Bunun yerine veterinerinizi arayın ve fark ettiğiniz ağrı belirtilerini tarif edin. Veterineriniz, en iyi tedavi yöntemini belirlemede yardımcı olacaktır”.
Referanslar
- Ağrının tanınması, değerlendirilmesi ve tedavisi için yönergeler: WSAVA Küresel Ağrı Konseyi üyeleri ve bu belgenin ortak yazarları: Mathews K, Kronen PW, Lascelles D, Nolan A, Robertson S, Steagall PV, Wright B, Yamashita K. J Small Anim Pratik. 2014 Haziran; 55 (6): E10-68.
- Kedilerde Davranışsal Ağrı Belirtileri: Uzman Bir Uzlaşı. Merola I, Mills DS. PLoS One. 2016 Şubat 24; 11 (2): e0150040.
Kaynak: https://www.petmd.com/blogs/thedailyvet/dr-coates/2016/april/how-know-when-cat-hurting-33940
“Diyabetik Kedi” site yöneticisi
