Değerli Dostlarımız,
Yazarımız Aurora LAMBRECHT’in yönlendirmesi ile FIP’in doğru anlaşılması için özet bilgiler içeren Prof Wills’in “Cuma FIP Farkındalığı” yazı dizisinin tamamını bu yazı ile sizlerle paylaşmak istiyoruz. Her yazının altında verilen referans sayfaları da, sırayla tercüme edilip, sitemizde sizlerle paylaşılacaktır.
İyi okumalar…
İLETİ # 1:
18 Ocak Cuma
FELINE CORONA VIRUS NEDİR (FCoV)
Herkese merhaba, “FIP Farkındalık Cumaları” programına hoş geldiniz. EndFIP® ekibi, bu eğitim dizisine liderlik etmek için PURRRFECT olduğumu düşünüyor. FIP’i anlatırken, konuyu mümkün olduğunca anlaşılır kılmak için elimden geleni yapacağım. Biliyorum, her FIP kaybının ardında çok zor bir süreç, üzücü ve yürek parçalayan bir hikâye vardır… Süreci yaşarken, aslında sadece nasıl biteceğini biliyorsunuzdur. Sürecin duygusal kısmını düşünebilmek için başlangıcına geri dönmeniz ve sorunun tamamen bitmiş, kökünden çözülmüş olması gerekir. FIP, Feline Coronavirus (FCoV) enfeksiyonuna bağışıklığın verdiği alışılmadık – anormal bir yanıttır. Başka bir deyişle, FCoV, FIP sorununun başlangıç noktasıdır ve bu nedenle EndFIP® projesinin asıl hedefi, FCoV’dir.
Peki, Feline Coronavirus (FCoV) nedir?
Kedi koronavirüsü (FCoV), kılıf içinde bulunan bir RNA virüsüdür. Koronavirüs adı, bir elektron mikroskobu altında görüntülendiğinde, yapısının bir tacı (Latince korona) andıran şeklinden gelir. Virüs bir kediye bulaştığında, sivri uçları (taç) hücreye yapışır. Süslü bilimsel bilgileri sevenler için FCoV, bilinen en büyük viral bölümlenmemiş RNA genomunu içerir. Bu genomda, dört ana viral proteinden oluşan (sivri uç, kılıf, membran ve nükleokapsid) kılıf içinde bir virion (enfekte etme yeteneğine sahip veya etkin olan tam virüs) vardır. Hepimiz mutlu sonla biten hikâyeler duymak isteriz ancak ne yazık ki FIP’li kediler için bu mutlu son nadirdir. Bu duygularla, programın ilk birkaç bölümünde Feline Coronavirus (FCoV) ve enfeksiyonun nasıl önleneceği hakkındaki bilgileri paylaşacağım.
NO FCoV = NO FIP!
FCoV hakkında daha fazla bilgiyi: https://www.diyabetikkedi.com/kedi-koronavirusunun-etiyojojisi/ sayfasında bulabilirsiniz.
İLETİ # 2:
25 Ocak Cuma
FCov ve FIP PATOJENEZİ
Mutlu Cuma’lar!
Geçen yazıda FCoV’nin ne olduğunu öğrendik. Bugün, tırnaklarımla kazıp ve biraz daha derine ineyim. FCoV, gastrointestinal sistemin bir virüsüdür. Enfeksiyonların çoğu asemptomatiktir veya özellikle doğumsal olarak üretilmiş antikor 5 ila 7 haftalıkken azaldığı için ishal / hafif bağırsak rahatsızlığına neden olur. Kedi koronavirüsü (FCoV), küresel olarak endemiktir. FCoV ile enfekte olmuş kedilerin büyük çoğunluğunda FIP gelişmezken, bazı kedilerin neden FIP olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. FIP’nin patogenezi (bir hastalığın gelişim tarzını ifade eden süslü kelime) karmaşıktır:
İndirgemeci görüşe göre, tamamen virüsün mutasyonundan kaynaklanmaktadır. Bu iç mutasyon teorisi yaygın olarak kabul görürken, tutarlı bir mutasyon tespit edilmemiştir.
Bütünsel yaklaşım, FIP’nin viral yüklenme, kedinin bağışıklık durumu ve genel sağlığı da dahil olmak üzere bir dizi faktörün sonucu olarak ortaya çıktığını düşünür.
FCoV ve FIP patogenezi hakkında daha fazla bilgiyi: https://www.diyabetikkedi.com/fcov-virusu-ve-patogenezi-hastaligin-gelisimi/ sayfasında bulabilirsiniz.
İLETİ # 3:
1 Şubat Cuma
FCoV: TARİHİNE DAİR KÜÇÜK BİR ÖZET
Şubat gelmiş bile, inanabiliyor musunuz? Umarım bu yazı dizisi herkes için “pawsitive” bir deneyim oluşturur.
İlk yazımda, bir öykünün başlangıcına bakmanın öneminden bahsetmiştim. Bu yazıda da sizi tarihçesine götürmek istiyorum. 1963 yılında Amerikalı veteriner Jean Holzworth, kedilerde karın boşluğunun sıvı ile dolmasına neden olan bir peritonit saptadı. Bulaşıcı gibi görünüyordu, bu nedenle Feline Infectious Peritonitis (FIP) adı verildi. Birkaç yıl içinde, hastalığın nedeninin bir virüs (tanımlanamayan bir kedi koronavirüsü / FCoV) olduğu kabul edildi. FIP bağışıklık aracılı bir hastalıktır ve Feline Infectious Peritonitis adı biraz yanıltıcıdır. FIP, peritonun (karın zarı) iltihabı değildir, vaskülittir (kan damarlarının iltihabı). Kedideki klinik bulgular, hangi kan damarlarının hasar gördüğüne ve hangi organların kan damarlarının hasarlı olduğuna bağlıdır.
Bu konuda daha fazla bilgiyi: http://www.endfip.com/pet-owners/ sayfasında bulabilirsiniz.
“****H.F.G’nin Notu: Bu linklerdeki yazılar sırası geldikçe tercüme edilip, sitemizde yer alacaktır”.
İLETİ # 4:
8 Şubat Cuma
FCoV’a MARUZ KALMA ve YAYILMASI
Umarım hepiniz güzel bir hafta geçirmişsinizdir!
Bu yazıda, kedi koronavirüsünün nasıl bulaştığını ele alacağız. Kedicikler, FIP’e neden olan virüs FCoV ile nasıl enfekte olur?
Kedi koronavirüsü (FCoV), dışkıyla yayılır. FCoV enfeksiyonu, kediler virüsü aldığında (veya soluduğunda) ortaya çıkar. FCoV çok bulaşıcı bir virüstür ve virüsün yayılması için daha önce enfekte olmuş bir kedi tarafından kullanılan bir kum kutusundaki küçük bir kum tozu bile yeterlidir. Bu nedenle, kum kutularındaki dışkıyla temas etmek, en yaygın enfeksiyon yoludur. FCoV, dışarıda dolaşmalarına izin verilen ancak genellikle evde yaşayan evcil kedilerde nispeten nadir görülen bir virüstür ancak çok fazla kedinin olduğu yerlerde (yani üretim kedileri, barınaklar, istif evleri vb.) endemiktir ve kedi popülasyonunun neredeyse tamamını enfekte eder.
FCoV yayılması hakkında daha fazla bilgiyi https://www.diyabetikkedi.com/virusun-yayilmasi/ sayfasında bulabilirsiniz.
İLETİ # 5:
15 Şubat Cuma
Aşk havası! Bu hafta sonu Sevgililer Günü. Güzel kedilerinizin, FCoV ile enfekte olmalarını önleyerek, onları ne kadar sevdiğinizi gösterin.
FIP’i önlemenin en etkin yolu, kedinizin kedi koronavirüsü ile enfekte olmasını önlemektir. FCoV enfeksiyonu, oral fekal yolla (dışkının ağıza teması) gerçekleşir. Bu nedenle, kedilerinizin FCoV enfeksiyonunu önlemeniz, kedilerinizin enfekte kedi dışkısı ile temas etmesini engelleyerek olur. Kum kabı hijyeni/temizliği, FCoV bulaşmasını önlemede çok yardımcı olur ve bir kedinin maruz kalacağı virüs miktarını en aza indirir.
FCoV bulaşmasını önlemek için genel öneriler:
- Yeterli sayıda TUVALET KABI bulundurun (1-2 kedi başına 1 kap),
- Tuvalet kapları en azından her gün1 kez temizlenmelidir (kendi küreği kullanılarak),
- Tozsuz ve dağılmayan kum kullanın,
- Tüm kirli kumları temizleyin ve tuvalet kaplarını haftada en az bir kez dezenfekte edin,
- Tuvalet kabını yiyecek tabaklarından uzağa yerleştirin,
- Tuvalet kaplarının çevresini düzenli olarak elektrik süpürgesi ile süpürün ve kutunun önüne kumu tutan paspas koyun, kutuları sık geçtiğiniz yerlere koyarak, daha sık temizlenmeleri için fırsat yaratın
- Uzun tüylü kedilerin popo kısımlarındaki tüyleri kesin,
- Kum kutularını 1:32 oranında seyreltilmiş sodyum hipoklorit (ev tipi çamaşır suyu) ve sıcak su kullanarak dezenfekte edin,
- Zeminleri dikkatle makine ile süpürün (günde en az 1 kez ve mümkünse küçük şarjlı el süpürgesini kabın yanında tutup sık sık o bölgeyi süpürün) ve mümkünse kedi dostu dezenfektan ve buhar ile temizleyin,
Daha fazla bilgiyi http://www.endfip.com/pet-owners-4/ sayfasında bulabilirsiniz.
“****H.F.G’nin Notu: Bu linklerdeki yazılar sırası geldikçe tercüme edilip, sitemizde yer alacaktır”.
İLETİ 6:
22 Şubat Cuma
FIP: HANGİ KEDİLER RİSK ALTINDA?
FCoV ve FIP’i öğrendiniz ve artık hangi kedilerde FIP görülme riskinin daha fazla olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. Evde yaşayan kedilerin erkek ve dişileri, eşit olarak etkilenir. Her yaştan kedide FIP gelişebilir ancak tahmin edeceğiniz gibi, bağışıklık sistemi zayıf kedilerde FIP’in görülme olasılığı daha yüksektir. Bunlar yavru kediler, FeLV (kedi lösemi virüsü) ile enfekte olmuş kediler ve geriatrik kedilerdir. Özellikle üretim evlerinden veya barınaktan gelme öyküsü olan, yüksek ateş, gıdasız kalma, zayıf (yavru kedide) veya kilo kaybı (yetişkinde) belirtileri olan 2 yaşın altındaki yavru kedilerde, FIP daha fazla görülmektedir.
Bu konu hakkında daha fazla bilgiyi http://www.endfip.com/pet-owners-2/ sayfasında bulabilirsiniz.
“****H.F.G’nin Notu: Bu linklerdeki yazılar sırası geldikçe tercüme edilip, sitemizde yer alacaktır”.
İLETİ # 7:
1 Mart Cuma
FIP’İN KLİNİK BELİRTİLERİ
Umarım hepiniz güzel bir hafta geçirmişsinizdir. Mart geldi ve yakında bahar etkisini iyice gösterecek.
Bu yazıda FIP’in klinik belirtilerini tartışacağız. Ne yazık ki, bazılarınız tüylü bebekleriniz hasta göründüğünde klinik işaretleri farkettiniz. Duygularınızı anlıyorum. Ben “pawsolutely” inanıyorum ki, FIP’ten kurtulmanın tek bir yolu yok! FIP’in iki ana formu vardır. Genellikle “ıslak FIP” olarak adlandırılan effusive form ve vücut boşluklarında fazla protein sıvısı birikimi ve herhangi bir vücut organı veya sistemindeki piyogranülomatöz lezyonlarla karakterize edilen non-effusive form veya “kuru FIP”. FIP bu iki forma ayrılsa da, bu formlar arasında bir geçiş vardır ve bazen her iki formun işaretleri de tek bir kedide görülebilir. Her iki FIP formunda ortak olan belirtiler arasında: antibiyotiğe cevap vermeyen ateş iniş çıkışları, uyuşukluk, anoreksiya ve kilo kaybı görülür.
FIP’in klinik belirtileri hakkında daha fazla bilgiyi http://www.endfip.com/pet-owners-2/ sayfasında bulabilirsiniz.
“****H.F.G’nin Notu: Bu linklerdeki yazılar sırası geldikçe tercüme edilip, sitemizde yer alacaktır”.
İLETİ # 8:
8 Mart Cuma
FIP’in İKİ FORMU
Herkese merhaba, geçen yazıda klinik belirtileri ve iki FIP formunu kısaca tanıttık. Bugün, daha derinine ineceğiz ve FIP’in ortak semptomlarını tartışacağız. FIP semptomları, virüsün türüne ve yoğunluğuna, kedinin bağışıklık sisteminin durumuna ve etkilenen organlara ve / veya sistemlere bağlı olarak değişir. Genel olarak ıslak form, kuru formdan çok daha hızlı ilerler ve her iki senaryoda da kedinin genel vücut görünümünde bozukluklara, derisinin sertleşmesine veya donuklaşmasına ve hasta kedinin giderek daha uyuşuk olmasına ve depresyona girmesine neden olur. Ayrıntılar için lütfen aşağıdaki belirtilere bir göz atın.
Effüziv veya ıslak FIP’te:
- Kalıcı ve antibiyotiğe yanıt vermeyen ateş
- İştahsızlık
- Kilo kaybı (sürekli)
- İshal
- Göğüs veya karın boşluklarında sıvı birikmesi
- Karnın giderek şişmesi (göbekli görünüm)
- Solunum güçlüğü
- Hapşırma veya burun akıntısı
Effüziv olmayan veya Kuru FIP’te:
- Kalıcı ve antibiyotiğe yanıt vermeyen ateş
- Kedi yavrularında büyüme geriliği
- Depresyon
- Anemi
- Sarılık
- İshal
- Oküler işaretler: gözlerde iltihaplanma
- Nörolojik semptomlar yani motor becerilerin eksikliği / arka bacakları kullanma yeteneğinin kaybı, görme kaybı vb.
FIP’in yaygın semptomları hakkında daha fazla bilgiyi http://www.endfip.com/pet-owners-2/
sayfasında bulabilirsiniz.
“****H.F.G’nin Notu: Bu linklerdeki yazılar sırası geldikçe tercüme edilip, sitemizde yer alacaktır”.
İLETİ # 9:
15 Mart Cuma
FIP: DOĞRU TESTLERİ YAPTIRIN
Mutlu Cuma’lar!
Şimdi FIP’in iki formu ve ortak semptomları konusunda yeterince bilgi sahibisiniz. FIP’in teşhis edilmesinin kolay olduğunu varsayıyorsanuz, hayır! Tam tersine, FIP teşhis edilmesi çok zor bir durumdur çünkü diğer birçok hastalık, çok benzer klinik belirtiler gösterir. Tanı için tek bir teste güvenemeyeceğimiz için geçmişi, klinik bulguları, laboratuvar test sonuçlarını, FCoV test sonuçlarını ve muhtemelen “olası” bir tanının konulabilmesi için tüm bulguları bir araya getirmeliyiz. Yaygın olarak kullanılan testler şunlardır:
- Kimya panelleri
- Tam kan sayımı (CBC)
- Kan / serumda <1:25 seyreltilmiş FCoV titre testi
- Efüzyonlarda FCoV RT-PCR
- Efüzyonlarda Rivalta testi
Diane Addie tarafından tasarlanan FIP Tanı Algoritmasıyla, Non-Effusive FIP’i teşhis etmek için yakın zamanda geliştirilen prosedürü açıklayan bir belgeyi bulacağınız dosyalar bölümümüze göz atabilirsiniz.
FIP teşhisi hakkında daha fazla bilgiyi http://www.endfip.com/pet-owners-3/ sayfasında bulabilirsiniz.
Göz kontrolü son derece faydalıdır. Üçüncü göz kapaklarının normalden daha fazla ortaya çıktığını fark ederseniz, bu çoğunlukla FCoV olabileceği gibi, bağırsak enfeksiyonunun da bir işaretidir. Yavru kedilerdeki diğer FCoV enfeksiyonu belirtileri, hafif grip benzeri belirtilerdir. Lütfen yavru kedinin hapşırıp hapşırmadığını veya gözlerinde akıntı olup olmadığını kontrol edin.
“****H.F.G’nin Notu: Bu linklerdeki yazılar sırası geldikçe tercüme edilip, sitemizde yer alacaktır”.
İLETİ # 10:
22 Mart Cuma
FIP TEDAVİSİ
Kendimi çok “pawsome”/yakışıklı hissediyorum! Bahar sonunda geldi. Yılın en iyi zamanı, en azından alerjisi olmayan, mutlu ve şanslı bir Siyam olan benim için. Bugün izin günümde olduğumu ve “pawty”/kedi partisi yapabileceğimi düşünüyordum ama EndFIP®’teki patronlarım bana çalışmam gerektiğini söyledi.
Bu yüzden FIP’in tedavisi için çok kısa bir not ileteceğim. FIP tedavileri, bu grubun kapsamı dışında olduğundan, bu güzel bahar gününün tadını çıkarmadan ve dışarı çıkmadan önce, sizinle bir bağlantıyı paylaşmak istiyorum: https://www.facebook.com/groups/FIPcare/ . Evde hasta bir kediniz var ve titiz bir bakım desteği arıyorsanız, FIP Advisory and Care Group’u (FIP Danışma ve Bakım Grubunu) öneriyoruz. Kediler için FIP’in teşhisi, test ve tedavi seçenekleri hakkında çok güzel profesyonel ve doyurucu tavsiyeler bulacaksınız.
Daha fazla bilgiyi http://www.endfip.com/pet-owners-3/ sayfasında bulabilirsiniz.
“****H.F.G’nin Notu: Bu linklerdeki yazılar sırası geldikçe tercüme edilip, sitemizde yer alacaktır”.
- BKZ: FIP’e Giriş
Kaynak: http://endfip.com/EndFIP_pdfs/Professor_Wills_Notes_Q1_2019.pdf
“Diyabetik Kedi” site yöneticisi
